Z archiwum Ryszarda Galosa
Wola Duchacka – Karczma „U Leonki” z przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku przy ul. Legionów, obecnie ul. Walerego Sławka. W miejscu tym budowane są wieżowce. Droga ta prowadziła z Rynku Pogórskiego przez Wolę Duchacką, Piaski Wielkie, Kosocice, aż do fortyfikacji austriackich w Rajsku.
10 stycznia br. w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej przy ul. Focha 39 otwarto wystawę poświęconą życiu i twórczości J.R.R. Tolkiena, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł dotyczących stworzonej przez niego krainy Śródziemia. Ilustracje wykonał wyjątkowo utalentowany Kuba Borkowski, 11-letni uczeń z Woli Duchackiej. Wystawa potrwa do marca.
Najstarsza szkoła na Woli Duchackiej do likwidacji
Władze Krakowa planują przeprowadzić w przyszłym roku restrukturyzację 14 szkół, z czego 9 ma być zlikwidowanych – tak zaalarmowała 28 grudnia ub.r. „Gazeta Krakowska”. Zmiany opracowane przez Wydział Edukacji UMK do końca lutego muszą przyjąć radni, aby zaczęły obowiązywać od nowego roku szkolnego. Wśród wymienionych placówek podano Gimnazjum nr 27 przy ul. Malborskiej na Woli Duchackiej.
Zaskoczenie było kompletne, nikt nie spodziewał się takiej wiadomości w okresie międzyświątecznym, gdy szkoły były opustoszałe z powodu ferii. Ze szkoły przy ul. Malborskiej wcześniej nie płynęły niepokojące sygnały.
O nowej liście szkół do likwidacji mówiło się na mieście, podając liczbę 25. Liczono na zapowiedziane konsultacje. Szkoła to żywy organizm – potrzebuje czasu i namysłu, aby przygotować się nawet na najgorsze. Zmiany przygotowała znana z programu likwidacyjnego wiceprezydent miasta ds. edukacji Anna Okońska-Walkowicz. W ubiegłym roku udało się wybronić przed „przekształceniem” młodzieżowe domy kultury, które miały stracić status placówek oświatowych i stać się samofinansującymi się placówkami kulturalnymi, prowadzonymi przez stowarzyszenia. Wiceprezydent używała wówczas karkołomnych argumentów, aby dopiąć celu – zaoszczędzić pieniądze na oświacie. Doszło do wytrwałych protestów społecznych, w tym przed magistratem.
Pierwsze decyzje dotyczące zmiany sieci szkół Rada Miasta Krakowa podjęła na początku minionego roku. Były one związane z likwidacją gimnazjów nr: 3 i 31, Przedszkola nr 114, Zespołu Szkół Specjalnych nr 9 oraz rozpoczęcia wygaszania Zespołu Szkół Ekonomicznych nr 3. Gimnazjum nr 31 przy ul. Spółdzielców na Kozłówce ostatecznie po przetargu przejęli księża jezuici. W sumie zlikwidowano wówczas 3 szkoły, a przez połączenia opróżniono 7 dalszych budynków.
Grudniowy wpis na Facebooku przewodniczącego Rady Miasta Bogusława Kośmidera, dotyczący projektu likwidacji Gimnazjum przy Malborskiej, brzmiał następująco: Analizujemy wszystkie dane, a te są nieubłagane, spadek uczniów o 10-20% rocznie, wyniki nauczania zdecydowanie poniżej średniej, wykorzystanie sal w szkole 1,56 godz. dziennie, przy średniej Krakowa powyżej 5,5 godz. Rodzice decydują i kierują młodzież do innych szkół. […] Tylko 142 uczniów i spadek w naborze. […] Musimy podjąć trudne decyzje, które muszą być oparte na bardzo obiektywnych zasadach. A co powstanie? Może Dom Kultury, może przedszkole, może jakaś społeczna instytucja, która to utrzyma? Urząd ma przedstawić plan zagospodarowania nie teraz, kiedy podejmujemy ewentualną decyzję o zamiarze likwidacji, ale kiedy w maju podejmować będziemy decyzję o likwidacji.
Z podanymi argumentami polemizuje animator kultury z Woli Duchackiej Jaro Gawlik:
Projekt uchwały w sprawie zamiaru likwidacji Gimnazjum nr 27 zawiera błędne informacje. Oto one: „Uczniowie Gimnazjum realizują zajęcia w 25 pomieszczeniach do nauki (w tym 23 sale lekcyjne i 2 pracownie) oraz w 3 salach gimnastycznych”. Tymczasem w budynku Gimnazjum wynajmują pomieszczenia: Szkoła Podstawowa [społeczna szkoła im. bł. Borzęckiej – przyp. red.] – 6 sal i Klub Kultury Wola – 5 sal, SCKM – 1 pomieszczenie (siłownia), jedno z pomieszczeń zajmuje Stowarzyszenie Przyjaciół Woli Duchackiej, w którym m.in. magazynuje eksponaty z historii Woli. Sala gimnastyczna, o ile mi wiadomo, jest jedna. Pomieszczeń do realizacji zajęć uczniowie Gimnazjum mają więc mniej o 50%. „Średnie godzinowe obciążenie wyżej wymienionych pomieszczeń jest bardzo niskie i wynosi obecnie ok. 1,56 godz. lekcyjnej dziennie”. Tymczasem średnie godzinowe obciążenie pomieszczeń, w których uczniowie Gimnazjum realizują zajęcia, wynosi prawdopodobnie ponad 3 godz. lekcyjne dziennie.
Plan likwidacji Gimnazjum 27 wywołał ostry protest uczniów, rodziców i nauczycieli. Jak na przykład może czuć się ajentka szkolnej stołówki, gdy niedawno zmuszono ją do restrukturyzacji, czyli do zainwestowania w kosztowne zmiany? Rada Dzielnicy XI w modernizację szkoły na Malborskiej rokrocznie inwestuje pokaźne środki publiczne.
Na forach społecznościowych zawrzało od gorących komentarzy. Odległość między ulicą Malborską a Bujaka, gdzie mieści się Gimnazjum 28, jest znaczna, trzeba będzie pokonywać ją autobusem. Młodych mieszkańców Woli Duchackiej i Kurdwanowa, szczególnie w wieku gimnazjalnym, może dzielić wszystko, w tym przynależności subkulturowe i sympatie kibicowskie.
Nowe placówki przeznaczone do likwidacji to: Szkoła Podstawowa nr 3 na ul. Topolowej 22 (przeniesienie uczniów do SP 38), SP nr 52 na os. Dywizjonu 303 66 (przeniesienie uczniów do SP 100), SP nr 104 na os. Wysokim 7 (przeniesienie uczniów do SP 82), Gimnazjum nr 22 na ul. Skwerowej 3 (budynek przeznaczony na potrzeby G 21), Gimnazjum nr 27 na ul. Malborskiej 98 (przeniesienie uczniów do G 28), Gimnazjum nr 44 na os. Na Stoku 34 (budynek przeznaczony na potrzeby ZSOI 6), Gimnazjum nr 45 na os. Willowym 1 (przeniesienie uczniów do G 48), Gimnazjum nr 50 na ul. Bulwarowej 33 oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 16 na os. Niepodległości 19 (przeniesienie uczniów do ZSO14 lub G48, XII LO, XI LO). Połączone zostaną XXXI Liceum Ogólnokształcące i Gimnazjum nr 9, a XXIX LO będzie włączona w strukturę Zespół Szkół Odzieżowych nr 1 przy ul. Cechowej 57. Do wygaszenia przeznaczono Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 8 na ul. Na Błonie 15b oraz XVI Liceum Ogólnokształcące na os. Willowym 35. Planowane jest też połączenie placówek, w których obecnie kształcą się uczniowie z autyzmem na różnych poziomach edukacyjnych w jeden ośrodek specjalizujący się w kształceniu uczniów z autyzmem. Formalnie jest to możliwe tylko poprzez ich wcześniejszą likwidację.
Obecnie mamy w Krakowie 337 szkół samorządowych, w których uczy się ok. 96 tys. uczniów. Wydatki na edukację wynoszą ok. jednej trzeciej budżetu miasta, w 2012 r. był to 1 mld 172 mln zł. Władze szacują, że do końca 2014 r. oszczędności związane z kosztami osobowymi oraz kosztami utrzymania budynków wyniosą 5,7 mln zł. W wyniku prowadzonych zmian liczba etatów zmniejszy się o ok. 90 (ok. 46 etatów pedagogicznych, ok. 44 etaty pracowników administracji i obsługi). Według przyjętych założeń część nauczycieli może liczyć na zatrudnienie w szkołach, do których będą przenoszone oddziały restrukturyzowanych placówek. Zwalniani pracownicy otrzymają w sumie odprawy w wysokości 2,2 mln zł.
– Decyzja o likwidacji szkół jest trudna, niesie ze sobą wiele problemów, ale sytuacja kiedy miasto cierpi na brak dzieci i młodzieży zmusza nas do jej podejmowania – podkreśliła wiceprezydent Okońska-Walkowicz. Jak zaznaczyła, o wyborze placówek do restrukturyzacji zdecydowały obiektywne przesłanki. Są to placówki, które w wyniku przeprowadzonej diagnozy szkół otrzymały najniższą liczbę punktów. Diagnoza dotyczyła zarówno wyników nauczania, jakości pracy szkoły, popularności jak i (choć w mniejszym stopniu) sytuacji finansowej szkoły i jej infrastruktury.
Przeprowadzenie kolejnych zmian przyjdzie jej o tyle łatwiej, że ma już po swojej stronie radnych PO, którzy tworzą koalicję z Prezydentem Miasta. Zdaniem opozycji z klubu PiS, oszczędności na oświacie krakowskiej są krótkowzroczne, nie zakładają wyżu demograficznego, który ma nadejść w najbliższych latach. Obecny niż byłby powodem, aby polepszyć warunki nauczania, np. zmniejszyć liczebność klas. Oszczędności powinno się szukać w innych dziedzinach, można zrezygnować z egzotycznych projektów, na które nas nie stać, np. budowa ośrodka rugby za 4 mln zł czy kosztowne promowanie zimowej olimpiady (na razie 1,5 mln zł).
Oprac. i fot. (Kaj)
Gimnazjum nr 27 przy ul. Malborskiej na Woli Duchackiej nie będzie zlikwidowane. Prezydent Jacek Majchrowski, a wraz z nim zdecydowana część radnych z klubu PO – zdecydowali podczas sesji 30 stycznia br. o wycofaniu się z planu likwidacji m.in. tej szkoły. Opozycyjny klub PiS od początku był przeciwko likwidacji.
7 lutego br. odbyło się symboliczne otwarcie Parku Duchackiego przy ul. Estońskiej.
Uroczystość zainicjował i prowadził przewodniczący Rady Miasta Krakowa Bogusław Kośmider w asyście Waldemara Domańskiego. Mimo zapowiedzi prezydent Jacek Majchrowski nie uczestniczył z racji innych obowiązków. Udział wzięli m.in. dyrektor Wydziału Skarbu UMK Marta Witkowicz, radni miasta Grażyna Fijałkowska i Włodzimierz Pietrus, przedstawiciele Rady Dzielnicy XI, Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej oraz Podgorze.pl, domów kultury, szkół, także proboszcz parafii oo. Zmartwychwstańców – w obecności wielu mieszkańców Woli Duchackiej.