Planowanie Parku Duchackiego

 

 

 

 

Po 7 latach walk o Park Duchacki doczekaliśmy się jego projektu. Jest on opracowywany przez firmę Gajda – Architektura Krajobrazu na podstawie materiałów źródłowych, zaleceń konserwatorów zabytków i przyrody, a także w ramach wieloetapowych konsultacji społecznych.

Prace nad koncepcją Parku Duchackiego

24 lipca o godz. 17 w Młodzieżowym Domu Kultury im. K.I. Gałczyńskiego przy ul. Beskidzkiej 30 odbędzie się otwarta publiczna debata nad projektem zagospodarowania Parku Duchackiego.  Przedstawiamy stan prac na koniec czerwca br.

Warsztaty

Dnia 26 kwietnia br. odbyły się warsztaty dotyczące koncepcji zagospodarowania Parku Duchackiego. W warsztatach wzięły udział osoby zrekrutowane metodą doboru celowego, czyli osoby związane emocjonalnie z miejscem – mieszkańcy Woli Duchackiej oraz  zaangażowane w działalność związaną z przestrzenią parku.
W warsztatach wzięli udział m.in. przedstawiciele Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej, Rady Dzielnicy XI, Inwestora, Biura Miejskiego Architekta Krajobrazu Urzędu Miasta Krakowa, architekci krajobrazu oraz Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu.
Warsztaty rozpoczęły się prezentacją dotyczącą obszaru inwestycji. Następnie w 4 grupach roboczych poszukiwano tego, co warto zachować, w kontraście wobec tego, co zdecydowanie warto w parku zmienić. Kolejnym etapem  było wypracowanie pomysłów na zagospodarowanie parku (również w 4 grupach) oraz ich prezentacja wraz z dyskusją.
Analizując elementy, które należy zmienić w parku, wszystkie grupy podobnie wskazały, że park należy przede wszystkim oczyścić z samosiewów drzew i krzewów. Postulowane również było ograniczenia ruchu samochodowego na ul. Mochnackiego (w sąsiedztwie parku) oraz ograniczenia widoku na budynek zlokalizowany przy parku od strony północnej.

Jako elementy najbardziej wartościowe wskazano układ wodny istniejący w parku, czyli staw oraz teren podmokły w miejscu dawnego stawu, a także istniejący starodrzew oraz „pół dziki” charakter niektórych części parku. Zwrócono uwagę na pozostałości zabudowań gospodarczych, spichlerza, dawnej wozowni oraz uczytelnienia osi pomiędzy starym dworem a zlokalizowaną poniżej groblą biegnącą pomiędzy stawami.
Na tym etapie warsztatów pojawiły się również wskazówki dotyczące potrzeb przyszłych użytkowników parku. Tu należy wymienić m.in. utworzenie polan, miejsc otwartych w parku, wprowadzenie elementów małej architektury, utworzenie parku w „duchu krajobrazowym” czy lokalizacja parkingu na obrzeżach parku.
W kolejnej fazie warsztatów uczestnicy mogli wykazać się kreatywnością. Pracując w tych samych grupach powstały cztery koncepcje zagospodarowania parku opracowane na podkładach mapowych.
Trzeba zaznaczyć, że uczestnicy wykazali się ogromnym zaangażowaniem i kreatywnością, co zaowocowało dużą ilością pomysłów. Dotyczyły one zarówno ogólnych założeń dla kompozycji parku, jak i bardzo szczegółowych rozwiązań. Przedstawiam kilka pomysłów z każdej grup:
Grupa 1: a/ nadanie parkowi „serca”, czegoś, co będzie zachęcać do wejścia do środka – taką rolę winny pełnić stary dwór i część stajni; b/ większe przestrzenie zielone, tarasowe, mniej drzew, tereny bardziej użytkowe; c/ aranżacja dzikiej enklawy, przekształcenie obecnego półwyspu w wyspę z ptactwem i roślinnością dziką; d/ zachowanie miejsc rezerwowych na krańcach parku, z przeznaczeniem na dalszy jego rozwój; e/ w sprawie adaptacji budynku: organizacja przestrzeni wielofunkcyjnych, do wynajmowania, aby budynek się sam spłacał i opłacał.

Grupa 2: a/ park o dominującej funkcji krajobrazowo-historycznej, nacisk na zachowanie walorów krajobrazowych, historycznych, upamiętnienie miejsc, w których wydarzyły się określone rzeczy, ale nie dążenie do ustanowienia skansenu, rezerwatu; b/ zachowanie stawu, zaś nad stawem odtworzenie łąki kwietnej; c/ drugi staw nie odtwarzany, zachowanie terenu podmokłego z drewnianym pomostem; d/ odtworzenie alei drzew prowadzącej do parku; e/ stary dwór – zachowanie wozowni, organizacja galerii, kawiarni, sali koncertowej, powiększonej o obecne ruiny; f/ organizacja harcówki ze względu na fakt, że harcerstwo zakorzenione jest na Woli Duchackiej, stary dwór był kiedyś miejscem spotkań harcerzy, pan Stanisław Bem i jego ojciec angażowali się w działalność harcerską, a szczep Swarożyca opiekuje się dworem od jakiegoś czasu.

Grupa 3: a/ uczytelnienie widoków – od strony dworu patrząc na staw i w drugą stronę – patrząc na spichlerz, który można byłoby przekształcić na miejsce zabaw dla dzieci, wykorzystywane kiedy pada deszcz, w formie nadbudowy, zadaszenia; b/ zorganizowanie w parku strefy rekreacji – krajobrazowego placu zabaw; c/ starania w kierunku wykupu terenu od prywatnych właścicieli, gdzie znajduje się jeden ze stawów; d/ uczytelnienie nieistniejącej zabudowy poprzez oczyszczenie terenu i wyeksponowanie, że ona tam kiedyś istniała, np. na wysokości podłoża, w formie dowodu historycznego; e/ stary dwór – remont budynku z myślą o użytkowaniu przez OKK Wola Duchacka Wschód.

Grupa 4: a/ odbudowa stawu i przywrócenie łąki i stawu o funkcji rekreacyjnej, przebudowa grobli; b/ w centralnej części parku: altana o funkcji sceny, nawiązująca do historycznego sadu, nasadzenia drzew owocowych; c/ przed dworem od strony północnej coś na kształt tarasu widokowego na stawy, z zaznaczoną osią, zewnętrzny plac mógłby pełnić funkcję kawiarnianą (przy wozowni); d/ budynek – wozownia pod funkcję kawiarnianą, a stary dwór jako dom kultury, pracownia plastyczna, muzyczna, świetlica ogólnodostępna; spichlerz odbudowany jako izba pamięci AK czy z historii dworu.

Do chwili obecnej

Do chwili obecnej opracowywane zostały m.in. mapa sytuacyjno-wysokościowa do celów projektowych, szczegółowa inwentaryzacja drzewostanu oraz ekspertyza konstrukcyjna i mykologiczna starego dworu.
Na bazie inwentaryzacji zieleni została opracowana analiza wiekowa drzew oraz waloryzacja drzewostanu, w której oceniono stan każdego z drzew pod kątem stanu zdrowotnego. Na bazie tych opracowań robimy szczegółową analizę dotyczącą gospodarki drzewostanem, a co za tym idzie przyszłego układu zagospodarowania terenu, a także docelowego układu zieleni w parku.
W granicach parku zinwentaryzowano drzewa, pnącza i grupy krzewów w ilości 1 707 sztuk. Dominujące drzewa liściaste to jesion wyniosły (192 szt.), klon jawor (152), olsza czarna (139) czy wierzba krucha (87). Wśród gatunków iglastych, które stanowią około 5% całego drzewostanu, dominujący gatunek do świerk pospolity (15 szt.).
Starodrzew, czyli drzewa powyżej 70 lat stanową 11% wszystkich drzew. Największą ilość drzew stanowią samosiewy w wieku do 20 lat – to ponad połowa drzewostanu w parku.

Założenia koncepcji

Wstępne założenia koncepcyjne, które zostaną uwzględnione w zagospodarowaniu terenu to:
a/ stworzenie polany rekreacyjnej w sąsiedztwie stawu; b/ otworzenie osi widokowej ze starego dworu na staw oraz groble; c/ pozostawienie terenu dawnego stawu jako terenu podmokłego, siedliska roślin nabrzeżnych i bagiennych i wprowadzenie pomostów drewnianych na tym terenie; d/ wprowadzenie pomostów przy istniejącym stawie; e/ odtworzenie sadu po stronie wschodniej; f/ aranżacja spichlerza na altanę; g/ założenia dotyczące adaptacji budynku będą uwzględniały wyniki warsztatów, czyli lokalizację pomieszczeń kawiarni w dawnej wozowni oraz wprowadzenie pomieszczeń przeznaczonych pod działalność publiczno-kulturalną w budynku starego dworu.

Artur Ganczarek
Gajda – architektura krajobrazu

W opinii radnych Dzielnicy XI

1 lipca br. odbyło się posiedzenie Komisji Zieleni Rady Dzielnicy XI, na którym przedstawiciele firmy Gajda-Architektura Krajobrazu przedstawili zarys projektu Parku Duchackiego.
Zasadniczo radnym projekt się spodobał, ale wnieśli szereg uwag z prośbą o ich uwzględnienie, m.in.: a/ umożliwienie dojazdu do dworu i przedszkola, ale zamknięcie ul. Estońskiej powyżej, aż do ul. Laszczki; b/ wjazdy dla osób na wózkach, w tym platforma umożliwiająca wjazd na piętro starego dworu; c/ miejsca na stanowiska informacyjne, np. przy stawach, przy dworze; d/ wydzielone pomieszczenia w starym dworze dla OKK Wola Duchacka, Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej i Izby Pamięci.
Udało się zmieścić większość życzeń i uwag i podkreślić walory Parku. Weryfikacja dendrologiczna wykazała, że na terenie Parku starodrzew stanowi tylko 11% drzew (a pomniki przyrody są poza Parkiem, koło przedszkola oraz na początku ul. Malborskiej). Jedną z prac fundamentalnych będzie odgrzybienie starego dworu.
Projekt wydaje się przyjazny, elegancki i funkcjonalny, trzeba mieć nadzieję, że takie też będzie jego wykonanie.

(Kaj)

Klucznicy Parku Duchackiego

9 maja AD 2014 w uroczystych okolicznościach KAPITUŁA RODZINY BEMÓW wręczyła 8 osobom duplikaty oryginalnego klucza do Starego Dworu w Parku Duchackim.
8 Klucznikami zostali mianowani (w kolejności alfabetycznej): GAWLIK Jaro, KAJDAŃSKI  ­Jarosław, KOŚMIDER Bogusław, ­MAJCHROWSKI Jacek, POLAK Paulina, PRZEGONOWIE Marta i Wojciech, SYMOŁON Beata Anna, WOLNY Włodzimierz. To zaszczyt i zobowiązanie.